ผลิตภัณฑ์หรือสินค้าที่ถูกออกแบบมาเพื่ออำนวยต่อการทำความสะอาดผิวกาย โดยเฉพาะมือและก้น เป็นสิ่งที่เห็นกันบ่อยขึ้น ด้วยการอ้างอิงการวิจัยถึงเชื้อแบคทีเรียชนิดต่าง ๆ ที่ก่อให้เกิดโรคเฉพาะที่เมื่อมีการสัมผัสและการขาดความใส่ใจทำความสะอาดผิวหนังอย่างเพียงพอ จนเกิดการติดเชื้อเข้าสู่ร่างกาย ผ่านฝ่ามือที่หยิบจับอาหารเข้าปาก หรือใช้นิ้วขยี้ตา เป็นต้น ซึ่งผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดสุดฮิตที่นิยมมากในปัจจุบัน คือ เจลล้างมือแบบไม่ต้องล้างน้ำออกและทิชชูเปียก ซึ่งมีข้อดีและข้อเสียแตกต่างกัน
เจลล้างมือแบบไม่ต้องล้างน้ำ
เป็นผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดผิวหนัง ที่มีคุณสมบัติช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์และแบคทีเรีย โดยมีส่วนประกอบสำคัญ คือ แอลกอฮอล์ที่มีความแรงแตกต่างกันออกไปในชื่อต่าง ๆ ได้แก่ เอทานอล (Ethanol) ไอโซโพรพานอล (Isopropanol) 1-โพรพานอล (n-propanol) เบนซาลโคเนียมคลอไรด์ (Benzalkonium Chloride) โดยความเข้มข้นของเอทานอลในเจลฯ อย่างน้อย 60% จะสามารถยับยั้งเชื้อแบคทีเรียได้เป็นส่วนใหญ่ รวมถึงเชื้อแบคทีเรียชนิดดื้อยาและทำให้ติดเชื้อได้อย่างรุนแรง อย่างเชื้อเอ็มอาร์เอสเอ (MRSA) เชื้อรา เชื้อไวรัสบางชนิด เช่น เชื้อไข้หวัดใหญ่ เชื้อไวรัสเฮอร์พีส์ ซิมเพล็กซ์ (Herpes Simplex) ที่ทำให้เกิดโรคเริม ไวรัสโรต้า หรือเชื้อเอชไอวี เราจึงมักเห็นเจลล้างมือทำความสะอาดแบบสะดวกให้กดปั้มขวดใช้ได้ง่าย ๆ ตามโรงพยาบาลและห้างสรรพสินค้าชั้นนำ ขณะเดียวกันก็มีความนิยมซื้อไว้ใช้เป็นการส่วนตัว
แต่ทั้งนี้ เจลทำความสะอาดยังไม่สามารถทดแทนการล้างมือได้ 100% เพราะข้อจำกัดในการฆ่าเชื้อของแอลกอฮอล์และระยะเวลาสั้น ๆ โดยใช้เวลาต่อครั้งเพียง 20- 30 วินาที ในการถูเจลที่นิ้วและฝ่ามือ ซึ่งน้อยกว่าการล้างมือแบบปกติมาก จึงควรใช้เป็นเสมือนวิธีเสริมหรือแผนสำรองในบางสถานการณ์ที่ไม่สะดวกจะใช้น้ำและสบู่เท่านั้น
ทิชชูเปียก
เป็นสินค้าอำนวยความสะดวกอีกชิ้นหนึ่งที่คนนิยมเลือกพกติดตัวทั้งใช้เพื่อทำความสะอาดมือและเช็ดถูตาจุดสกปรกต่าง ๆ โดยเฉพาะฝารองนั่งชักโครกได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งมีข้อควรระวังที่ส่วนผสมที่เป็นน้ำหอมที่อาจทำให้ระคายเคืองผิวได้ นอกจากนี้ การใช้ทิชชูเปียกด้วยความตระหนี่ ใช้ซ้ำ ๆ กับ หลาย ๆ ที่ กลับเป็นการเพิ่มการติดเชื้อจากที่หนึ่งไปสู่ที่อื่น ๆ ได้อีก จึงควรใช้แล้วทิ้งไป
ทั้งนี้ ตัวของทิชชูเปียกก็มีส่วนประกอบของเส้นใยพลาสติกที่ย่อยสลายไม่ได้ จึงควรใช้ทำความสะอาดเท่าที่จำเป็นและไม่ควรทิ้งลงในชักโครกเพราะจะเกิดการอุดตันส้วมได้ โดยภาพรวมแล้วการใช้ทิชชูเปียกก็เป็นการเพิ่มขยะที่ย่อยสลายยากแก่โลกเช่นกัน
การใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดเหล่านี้ จึงควรพิจารณาถึงบริเวณผิวหนังที่จะทำความสะอาด โดยเฉพาะเด็กเล็กและผู้ที่มีผิวแพ้ง่าย ตลอดจนความจำเป็นในการใช้ ซึ่งหากเป็นไปได้ ควรใช้น้ำสะอาดและสบู่จะเป็นการดีที่สุดเพื่อชำระล้างสิ่งสกปรกและลดการติดต่อเชื้อโรคไปสู่ผู้อื่นในพื้นที่สาธารณะ
แต่ก็ไม่ควรจะกังวลมากจนเกินไป จนกระทั่งคิดสร้างห้องปลอดเชื้อ 100% อย่างอภิมหาเศรษฐีระดับโลก “โฮเวิร์ด ฮิวส์” ที่สร้างไว้เป็นส่วนตัวในตึกหรูของตัวเองเพื่อหลีกเลี่ยงการสัมผัสเชื้อโรคอย่างสุดโต่ง ชนิดที่มั่นใจว่าจะไม่มีแบคทีเรียสักตัวที่ย่างกรายเข้ามาได้
